Author:
Abstract
Vergi yükü, toplam vergi gelirlerinin toplam gelirler içindeki payı olarak tanımlanmaktadır. Vergi yükünün hesaplanması bireylerin üzerine düşen yükün tespiti, ekonominin gelişmesi ve canlanması, gelir dağılımında adaletin sağlanması, gelirden yatırıma ayrılan payın arttırılması, ekonomik istikrarın sağlanması gibi makro ekonomik hedeflerin tespiti açısından önem arz etmektedir. Bu çalışma üç bölüm halinde hazırlanmış olup ilk bölümde vergi yükü ile ilgili kavramlara ve literatür çalışmasına yer verilmiştir. İkinci bölümde, Gelir İdaresi Başkanlığı’nca yayınlanan Yıllık Faaliyet Raporlarındaki vergi yükü verileri ile yine Gelir İdaresi Başkanlığı’nca yayınlanan OECD üyesi ülkelere ilişkin vergi istatistiklerinde yer alan vergi yükü verileri kullanılarak Türkiye ve diğer OECD ülkelerinin 1965 ile 2014 yılları arasındaki durumları incelenmiştir. Söz konusu yıllar itibariyle Türkiye’de vergi yükü verileri incelendiğinde vergi yükünde düzenli bir artış yaşandığı görülmüştür. Aynı şekilde OECD ülkelerinde de vergi yükünde istikrarlı bir artış yaşanmıştır. Çalışmanın son kısmında ise Türkiye ile diğer OECD ülkelerindeki vergi 1965-2014 yılları arasındaki dağılımı karşılaştırılmalı olarak incelenecektir. Türkiye’de toplam vergi gelirlerinin gayri safi yurtiçi hasıla içindeki payı 1965 yılında % 10.6, 1980 yılında % 13.3, 1990 yılında % 14.9, 2000 yılında % 24.2, 2010 yılında % 26.2, 2014 yılında ise % 28.0’lik paya sahiptir. OECD ülkelerinin ortalamasına bakıldığında ise bu rakam 1965 yılında % 24.8, 1980 yılında % 30.1, 1990 yılında % 32.0, 2000 yılında % 34.0, 2010 yılında % 32,6, 2014 yılında ise 34.2 olduğu görülmüştür.
Keywords
Abstract
Tax burden is defined as the share of total tax revenue in total income. Calculation of the tax burden is crucial in determining the macro economic targets such as the determination of the burden on the individuals, the development and revitalization of the economy, the provision of justice in the distribution of income, the increase in the share of the investor and the economic stability. This study has been prepared in three chapters, and the first chapter includes the concepts related to tax burden and literature study. In the second part, the situation between Turkey and other OECD countries between 1965 and 2014 was examined by using the tax burden data in the Annual Activity Reports published by the Revenue Administration Department and the tax burden data in the tax statistics on the OECD member countries published by the Revenue Administration. In these years, when the tax burden in Turkey is examined, it is seen that there is a regular increase in the tax burden. There has also been a steady increase in the tax burden in OECD countries. In the last part of the study, the distribution of taxes between Turkey and other OECD countries will be examined comparatively. In Turkey, the share of total tax revenues in gross domestic product is 10.6 % in 1965, 13.3 % in 1980, 14.9 % in 1990, 24.2 % in 2000, 26.2 % in 2010 and 28.0 %. When we look at the average of OECD countries, this figure is 24.8 % in 1965, 30.1 % in 1980, 32.0 % in 1990, 34.0 % in 2000, 32.6 % in 2010 and 34.2 % in 2014.