İnsani gelişim, 20.yy’ın ikinci yarısından sonra ekonomik büyüme ve kalkınma konusundaki küresel tartışmalar ile ortaya çıkan bir kavramdır. Bu anlamda birçok ülkede ulusal ilerlemenin öncü bir hedefi ve göstergesi olarak kullanılmakta olan GSYİH, tek başına insanların temel ihtiyaçlarını karşılamada yeterli değildir. Dolayısı ile sadece ekonomik zenginlik değil, insan hayatının zenginliği konusu da önemli kavramlardan biridir. Bu çalışmanın amacı; Türkiye’nin hizmet gelişmişlik durumuna göre İnsani Gelişim Endeksini bölgelere ve illere göre incelemek ve karşılaştırmalar sunmaktır. Çalışma sonucunda elde edilen bulgulara göre, hizmet gelişmişlik durumuna göre, birinci bölgenin İnsani Gelişim Endeksi (0,628), ikinci bölgenin (0,547), üçüncü bölgenin (0,488), dördüncü bölgenin (0,457), beşinci bölgenin (0,481) ve altıncı bölgenin ise (0,383)’tür. Buna göre; Türkiye’deki bölgeler bazında birinci bölgenin orta düzeyde, kalan beş bölgenin ise düşük düzeyde bir İnsani Gelişim gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca üçüncü, dördüncü ve beşinci bölgenin İnsani Gelişim Endeksi orta düzey İnsani Gelişim seviyesine oldukça yakındır. Bu anlamda Türkiye’nin orta düzey bir İnsani Gelişime sahip olduğu söylenilebilir. Ayrıca bu çalışma doğumda beklenen yaşam süresi, beklenen okullaşma yılı, ortalama okullaşma yılı ve kişi başına düşen milli gelir ile ilgili bilgiler sunmakta ve gelecek çalışmalar İnsani Gelişim Endeksinin değerlendirilmesi açısından bir altyapı oluşturmaktadır.
Human development is a concept emerging from the global debate on economic growth and development after the second half of the 20th century. In this sense, GDP, which is used in many countries as a pioneering goal and indicator of national progress, is not enough to meet the basic needs of people alone. Therefore, not only the economic wealth, but also the richness of human life is one of the important concepts. The purpose of this study is to analyze and compare the Human Development Index according to the situation of employment development of Turkey. According to the findings of the study, according to the employment development status, it is seen that the Human Development Index of the first region (0,628), the second region (0,547), the third region (0,488), the fourth region (0,457), the fifth region (0,481) and the sixth region (0,383). According to this; on the basis of the regions in Turkey, the first region has reached the middle level and the remaining five regions have achieved a low level of Human Development. Also, the Human Development Index of the Third, Fourth and Fifth regions is very close to the level of the middle level Human Development. In this sense, it can be said that Turkey has a medium level of Human Development. This study also provides information on life expectancy at birth, expected schooling year, average schooling age and national income per capita, and future studies provide an infrastructure for the assessment of the Human Development Index.