Author :
Abstract
Doğu Akdeniz konusu/sorunu 21. yüzyılın ilk çeyreğinde, uluslararası politikanın ana gündem maddelerinden birisidir. Doğu Akdeniz, özellikle yeni enerji kaynaklarının keşfi ile birlikte gerek bölgesel gerekse küresel bağlamda güç mücadelesinin yaşandığı bir alandır. Şüphesiz, enerji konusunda büyük oranda dışa bağımlı bir konumda bulunan Avrupa Birliği (AB) de bölgeye yönelik çeşitli hamleler geliştirmektedir. Özellikle Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin (GKRY) Avrupa Birliği’ne üyeliği ile birlikte, AB’nin Doğu Akdeniz’de yaşanan gelişmelere doğrudan müdahil olma amacı ve politikaları mevcuttur. Ancak keşfedilen enerji kaynaklarının yeterli bir miktar arz edip etmediği tartışmaları ile birlikte, AB’nin bu süreçte Türkiye’yi bypass etme amacı ekonomik, hukuki ve politik sorunların derinleşmesine sebep olmaktadır. İşte bu çalışma, Doğu Akdeniz’de yaşanan güç mücadelesi çerçevesinde genel tabloyu ortaya koyup, AB’nin bu mücadele eksenindeki politikalarını değerlendirme amacını taşımaktadır.
Keywords
Abstract
The Eastern Mediterranean topic/issue is one of the main agenda items of international policy in the first quarter of the 21st century. The Eastern Mediterranean is an area where a power struggle is being faced in both regional and global context especially with the discovery of new energy sources. There is no doubt that the European Union (EU) has been developing various moves for the region due to being heavily dependent on outside energy sources. The EU has the purposes and policies for a direct intervention in the latest developments taking place in the Eastern Mediterranean, especially with the EU membership of the Greek Administration of Southern Cyprus. However, in addition to the debates regarding whether the newly found energy sources supply a sufficient amount, the EU’s intention to bypass Turkey causes economic, legal and political issues to deepen. The aim of the study is to present a broad outline within the framework of the power struggle in the Eastern Mediterranean and to evaluate the EU’s policies in this struggle axis.
Keywords
- Acar, I. & Yılmaz, M. (2018). Doğu Akdeniz Kıta Sahanlığı Sorunsalı Üzerinden Doğalgaz Paylaşımı, TÜCAUM 30. Yıl Uluslararası Coğrafya Sempozyumu, Ankara: 597-607.
- Akder, A. H. (1998). Avrupa Birliği’nin Akdeniz Politikası: Nedenleri, Hedefleri, Araçları ve Türkiye’nin AB’nin Akdeniz Politikası’ndaki Yeri, Avrupa Birliği’nin Akdeniz Politikası ve Türkiye, Friedrich Ebert Stiftung, İstanbul.
- “AB: Doğu Akdeniz Sondaj Çalışmaları Nedeniyle Türkiye’ye Yaptırımların Çerçevesi Belirlendi”, https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-50378376, (23.01.2020).
- “AB’den Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki Faaliyetlerine İlişkin Açıklama”, https://www.aa.com.tr/tr/dunya/abden- turkiyenin-dogu-akdenizdeki-faaliyetlerine-iliskin-aciklama/1706949, (23.01.2020).
- Bayraç, H. N. & Çildir, M. (2017). AB Yenilenebilir Enerji Politikalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, ICMEB17 Özel Sayısı:201-212.
- Bornstein, R. (2018). Eastern Mediterranean Regional Dynamics: Conflicts and Opportunities for Conflict Resolution Support, EuroMesco Policy Brief, No. 82.
- Brzezinski, Z. (2005). Büyük Satranç Tahtası, (çev.) Yelda Türedi, Ankara: İnkılap Kitabevi.
- Cingoli, J. (2016). The New Energy Resources in the Centre-East Mediterranean Potential Current and Future Geo- Strategic Consequences, Istituto Affari Internazionali, Working Papers.
- Cropsey, S. & Brown E. (2014). Energy: The West’s Strategic Opportunity in the Eastern Mediterranean, Hudson Institue.
- Çelikpala, M. (2014). Enerji Güvenliği: NATO’nun Yeni Tehdit Algısı, Uluslararası İlişkiler, Cilt. 10, Sayı. 40: 75-99.
- Çolak, Y. et al. (2019). Doğu Akdeniz’den Basra’ya Krizler ve Düzen, Polis Akademisi Yayınları, Rapor No. 22, Ankara.
- Demir, N. & Tekir, O. (2017). Sharing Energy Resources of Eastern Mediterranean: Regional and Global Dynamics, Economic and Enviromental Studies, Vol. 17, No. 4: 651-674.
- “Doğu Akdeniz’de Türkiye’ye Karşı Hamle Hazırlığı”, https://www.dw.com/tr/do%C4%9Fu-akdenizde-t%C3%BCrkiyeye- kar%C5%9F%C4%B1-hamle-haz%C4%B1rl%C4%B1%C4%9F%C4%B1/a-51757329, (24.01.2020).
- Duman, S. (2019). Doğu Akdeniz’de Emperyal Girişimler ve Türkiye, Karadeniz Araştırmaları, XVI/62: 213-230.
- Dündar Kaya, A. (2017). Akdeniz’de Sürdürülebilir Kalkınma ve Stratesiji, International Journal of Academic Value Studies, Vol. 3., Issue. 11: 189-199.
- Ediger V. Ş. et al. (2012). Levant’ta Büyük Oyun: Doğu Akdeniz’in Enerji Jeopolitiği, Uluslararası İlişkiler, Cilt. 9, Sayı. 33: 73-92.
- Ellinas, C. et al. (2016). Hydrocarbon Developments in the Eastern Mediterranean, The Case of Pragmatism, Atlantic Council.
- Güneş, M. & Arslan, T. (2018). Enerji Bağımlılığında Avrupa Birliği, Rusya, Türkiye Üçgeni ve Doğu Akdeniz Alanı, Uluslararası Beşeri Bilimler ve Eğitim Dergisi, Cilt. 4, Sayı. 7: 32-60.
- Kahveci Özgür, H. (2017). Eastern Mediterranean Hydrocarbons: Regional Potential, Challenges Ahead, and the ‘Hydrocarbon-ization’ of the Cyprus Problem, Perceptions, Volume. XXII, Number. 2-3: 31-56.
- Kakışım, C. (2019). Enerji Krizlerinin Etkisiyle Şekillenen Avrupa Birliği’nin Enerji Politikası, Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 10(2): 460-472.
- Kedikli, U. & Çalağan, Ö. (2017). Enerji Alanında Bir Rekabet Sahası Olarak Doğu Akdeniz’in Önemi, Sosyal Bilimler Metinleri: 120-138.
- Kedikli, U. & Deniz, T. (2015). Enerji Kaynakları Mücadelesinde Doğu Akdeniz Havzası ve Deniz Yetki Alanları Uyuşmazlığı, Alternatif Politika, Cilt. 7, Sayı. 3: 399-424.
- Kesgin, S. (2018). Küresel ve Bölgesel Perspektiften Doğu Akdeniz Güvenliği, Ankara: Berikan Yayınevi.
- Kısacık, S. & Erenel, F. (2019). Doğu Akdeniz Güvenlik Algılamaları Bağlamında, Kalıcı Yapılandırılmış İşbirliği Savunma Anlaşması (The Permanent Structured Cooperation-Pesco) ve Enerji Güvenliği Meselelerinin Avrupa BirliğiTürkiye İlişkilerine Olası Yansımalarını Anlamak, Türkiye Siyaset Bilimi Dergisi, Cilt. 2, Sayı. 1: 51-76.
- Oğurlu, E. (2017). Natural Gas in the Eastern Mediterranean: Means of Regional Integration or Disintegration, LAÜ Sosyal Bilimler Dergisi, (VIII-I): 35-49.
- Özdemir, A. (2009). Doğal Gazın; Dünya, Avrupa Birliği ve Türkiye Açısından Önemi Bağlamında Nabucco Projesi’nin Değerlendirilmesi, Güvenlik Stratejileri Dergisi, Cilt. 5, Sayı. 10: 83-104.
- Özer, M. A. et al. (2017). Avrupa Birliği’nin Akdeniz Politikası ve Bölgesel Güvenlik, Güvenlik Çalışmaları Dergisi, Yıl. 19, Cilt. 19, Sayı. 3: 165-184.
- Prontera, A. & Ruszel, M. (2017). Energy Security in the Eastern Mediterranean, Middle East Policy, Vol. XXIV, No. 3: 145-162.
- Sporer, M. (2018). 2020 İklim ve Enerji Hedeflerine Ulaşma Konusunda Avrupa’nın İlerlemesini İzleme, https://www.eea.europa.eu/tr/articles/2020-iklim-ve-enerji-hedeflerine, (23.01.2020).
- Stratejik Düşünce Enstitüsü, Doğu Akdeniz’de Yükselen Gerilim: Siyasi, Askeri ve Ekonomik Açıdan Yapılması Gerekenler, Ankara, 2019.
- Şafak, E. (2019). Doğu Akdeniz’de Enerji Bağlamında Değişen Dengeler, Yakın Doğu Enstitüsü, Rapor No. 2.
- Şahin, G. (2019). Ortadoğu ve Akdeniz’in Önemi: Tehditler, Riskler, Fırsatlar ve Türkiye, Güvenlik Stratejileri Dergisi, Yıl. 15, Sayı. 29: 199-230.
- Tagliapietra, S. (2016). Will the European Market Need East Mediterranean Gas?, Energy Cooperation and Security in the Eastern Mediterranean: A Seismic Shift towards Peace or Conflict, (ed.) Angelos Giannakopoulos, Tel Aviv University, The S. Daniel Abraham Center for International and Regional Studies: 97-108.
- Tsakiris, T. (2018). The Importance of East Mediterranean Gas for EU Energy Security: The Role of Cyprus, Israel and Egypt, The Cyprus Review, Vol. 30:1: 25-50.
- Uçkan Dağdemir, E. (2007). Avrupa Birliği’nin Enerji Arz Güvenliği İçin Dış Enerji Politikası Arayışları, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt. 8, Sayı. 1.
- Winrow, G. M. (2018). Discovery of Energy Reserves in the Levant and Impact on Regional Security, Uluslararası İlişkiler, Volume. 15, No. 60: 45-57.
- Yaycı, C. (2012). Doğu Akdeniz’de Deniz Yetki Alanlarının Paylaşılması Sorunu ve Türkiye, Bilge Strateji, Cilt. 4, Sayı. 6:
- Yılmaz, E. (2018). Doğu Akdeniz’de Enerji Çıkmazı, Seta Perspektif, 188.
