Author :
Abstract
Türkiye’de 16 Nisan 2017 tarihinde kabul edilen referandum sonucunda hükümet sistemi değişmiş ve 24 Haziran 2018 tarihinde yapılan seçimler sonucunda 9 Temmuz 2018 tarihinde Cumhurbaşkanının yemin ederek göreve başlamasıyla birlikte Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi fiili olarak uygulanmaya başlanmıştır. Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi sadece yasama, yürütme ve yargı kuvvetleri arasındaki ilişkilere değil, aynı zamanda Türkiye Cumhuriyeti’nin idari teşkilatına da önemli yenilikler getirmiştir. Yeni hükümet sistemi başkanlık sistemine çok benzese de ABD’de uygulanan başkanlık sistemi ile birebir aynı değildir. Başkanlık sistemlerinin en önemli özellikleri tek başlı yürütmenin ve geniş yetkilerle donatılmış bir devlet başkanının olmasıdır. Bu özellikler Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin de temel özellikleridir. Bu nedenle, Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin uygulanmaya başlamasıyla, parlamenter sistemlerde önemli görev ve yetkileri olan “başbakanlık” ve “bakanlar kurulu” Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nda ve idari teşkilatında artık yer almamaktadır. Cumhurbaşkanlığı makamının güçlendirilmesi için Cumhurbaşkanlığı Ofisleri ve Cumhurbaşkanlığı Politika Kurulları kurulmuştur. Yeni hükümet sisteminin getirdiği bir diğer yenilik ise “Cumhurbaşkanı Yardımcılığı” makamıdır. Bu çalışmada, Türkiye Cumhuriyeti idari teşkilatı 9 Temmuz 2018 öncesi ile karşılaştırılmış, Türkiye Cumhuriyeti idari teşkilatındaki yeni aktörlerin görev ve yetkileri incelenmiştir.
Keywords
Abstract
As a result of the referendum adopted on 16 April 2017 in Turkey, the government system has changed and after the elections held on June 24, 2018, he took the oath of the President on July 9, 2018. Thus, the presidential government system began to be implemented de facto. The presidential government system has brought important innovations not only to the relations between the legislative, executive and judicial forces, but also to the administrative organization of the Republic of Turkey. Although the new government system is very similar to the presidential system, it is not exactly the same as the presidential system applied in the USA. The most important features of presidential systems are a single-headed executive and a head of state equipped with broad powers. These features are also the main features of the Presidential government system. For this reason, with the implementation of the Presidential government system, the "prime ministry" and the "council of ministers", which have important duties and powers in parliamentary systems, are not included in the Constitution and administrative organization of the Republic of Turkey. Presidential Offices and Presidential Policy Boards have been established to strengthen the office of the President. Another innovation brought by the new government system is the "Vice President" position. In this study, the administrative organization of the Republic of Turkey was compared with before July 9, 2018 and the duties and authorities of the new actors in the administrative organization of the Republic of Turkey were examined.
Keywords
- Akçakaya, M. & Özdemir, A. (2018). Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ve Siyasal İstikrar. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 53(3), 922-944.
- Akıncı, B. (2018). Türkiye’de Kamu Politikası Oluşturma Sürecinde Yeni Aktör: Cumhurbaşkanlığı Politika Kurulları. OPUS Uluslar arası Toplum Araştırmaları Dergisi, 13(19), 2499-2532.2128-2146.
- Akman, Ç. (2019). Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminde Yerel Yönetimler Yapbozu: Gelişmeler ve Öneriler. OPUS Uluslar arası Toplum Araştırmaları Dergisi, 9(16), 2499-2532.
- Akman, E. (2019). Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminde Kamu Politikası Aktörleri. Paradoks Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 15(1), 35-54.
- Akyılmaz, A.; Sezginer, M. & Kaya, C. (2019). Türk İdare Hukuku. Seçkin Yayıncılık, Ankara.Çilliler, Y. (2019). Karşılaştırmalı Siyasal Sistemler Türkiye-ABD. Nobel Yayınevi, Ankara.
- Çağlayan, R. (2012). Yeni Anayasa ve İdari Teşkilat. Liberal Düşünce, 17(66), 77-81.
- Elgie, R. (2011). “Semi-Presidentialism: An Increasingly Common Constitutional Choice”. R. Elgie, S. Moestrupand Y. S. Wu (Eds.), Semi-Presidentialism and Democracy. First Published, New York: Palgrave Macmillan, pp. 1- 20.
- Erol, Ö.F. (2020). Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminde Cumhurbaşkanlığı Politika Kurulları. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 26(1), 107-130.
- Esen, E. & Kalağan, G. (2020). Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nde Merkezi İdarenin Dönüşümü. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 11(Ek), 260-277.
- Gözler, K. (2019). “Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Sisteminin Uygulamadaki Değeri: Bir Buçuk Yıllık Bir Bilanço”, www.anayasa.gen.tr/cbhs-bilanco.htm, (Yayın Tarihi: 27 Aralık 2019).
- Güler, T. (2018). Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ve Kamu Yönetimine Etkileri. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(39), 299-322.
- Günday, A. (2004). İdare Hukuku. İmaj Yayınevi, Ankara.
- Kara, T. (2019). Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi: “Siyasal ve Bürokratik Dönüşüm”. Uluslararası Batı Karadeniz Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 3(2), 218-234.
- Karatepe, Ş & Altunok, H. (2019). Cumhurbaşkanlığı Politika Kurulları Kamu Politikasının Yeni Aktör ve Süreçleri. Püf Yayıncılık, Ankara.
- Mercimek, Ş. (2018). Bürokratik Vesayet Anlayışına Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin Etkisi. Uluslararası Batı Karadeniz Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 2(2), 131-149.
- Nohutçu, A. (2015). İdare Hukuku. Savaş Yayınevi, Ankara.
- Ocak, K. (2019). Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile İdari Vesayet Yetkisi Düzenlenmesinin Bir Örneği Olarak Cumhurbaşkanlığı Ofisleri. Anayasa Yargısı, 36(1), 163–193.
- Öner, Ş. (2019). Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminin Yerel Yönetim Mevzuatına Etkileri. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Uluslar arası Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 303-332.
- Öner, Ş. (2020). Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi: Merkez-Yerel İlişkilerde Kurumsal Değişim ve Dönüşüm. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 19(75), 1335-1353.
- Örselli, E.; Babahanoğlu, V. & Bilici, Z. (2018). Kamu Politikalarında Yeni Aktörler: Cumhurbaşkanlığı Politika Kurulları ve Ofisleri. Turkish Studies Economics, Finande and Politics, 13(3), 303-318.
- Özer, M.A.; Akçakaya, M.; Yaylı, H. & Batmaz, N.Y. (2015). Kamu Yönetimi, Adalet Yayınevi, Ankara.
- Salihoğlu, E. (2019). Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminde Yerel Yönetimler ve Denetimi. Marmara Belediyeler Birliği Kültür Yayınları, İstanbul.
- Sobacı, M.Z. & Miş, N. & Köseoğlu, Ö. (2018). Türkiye’nin Yeni Yönetim Modeli ve Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı. Seta Perspektif, Sayı 206, 1-6.
- Turan, M. (2018). Türkiye’nin Yeni Yönetim Düzeni: Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 7(3), 42-91.
- Yıldırım, H. (2017). Parlamenter Sistem Krizleri ve Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi. Pozitif Yayınları, İstanbul.
- Zengin, O. (2019). Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ve İdari Yapıya Etkisi. Emek Araştırma Dergisi, 10(15), 1-24.
- Bazı Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Cumhurbaşkanlığı kararnamesi, Kararname Numarası: 27, Yayımlandığı Resmî Gazetenin Tarihi ve Sayısı: 10.01.2019 - 30651.
- Belediye Kanunu, Kanun Numarası: 5393, Kabul Tarihi: 03.07.2015, Yayımlandığı Resmî Gazete Tarihi ve Sayısı: 13.07.2005 - 25874
- Büyükşehir Belediyesi Kanunu, Kanun Numarası: 5216, Kabul Tarihi: 10.07.2004, Yayımlandığı Resmî Gazete Tarihi ve Sayısı: 23.07.2004 - 25531
- Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin Sayısı: 1, Yayımlandığı Resmî Gazetenin Tarihi ve Sayısı: 10.07.2018 - 30474
- İl Özel İdaresi Kanunu, Kanun Numarası: 5302, Kabul Tarihi: 22.02.2005, Yayımlandığı Resmî Gazete Tarihi ve Sayısı: 04.03.2005 - 25745
- Mahalli İdare Birlikleri Kanunu, Kanun Numarası: 5355, Kabul Tarihi: 26.05.2005, Yayımlandığı Resmî Gazete Tarihi ve Sayısı: 11.06.2005 - 25842
- On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Kanun Numarası: 6360, Kabul Tarihi: 12.11.2012, Yayımlandığı Resmî Gazete Tarihi ve Sayısı: 06.12.2012 – 28489.
- Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, Kanun Numarası: 2709, Kabul Tarihi: 18.10.1982, Yayımlandığı Resmî Gazete Tarihi ve Sayısı: 09.11.1982 -17863 (Mükerrer)
- Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Kanun Sayısı: 6771, Kabul Tarihi: 21.01.2017, Yayımlandığı Resmî Gazete Tarihi ve Sayısı: 11.02.2017 - 29976
