Kamu Hastanelerinde Psikolojik Sözleşme Düzeyinin Bazı Sosyo-Demografik Değişkenlere Göre İncelenmesi: Gaziantep Örneği
Author:
Abstract
Psikolojik sözleşme, işverenle çalışan arasındaki istihdam ilişkisinin doğasını açıklamak üzere ortaya çıkan, bireyin ve örgütün iş ilişkilerindeki beklentilerini ve gerçekleştirme durumlarını açıklayan, yazılı olmayan, zamanla değişebilen, karşılıklılık temeline dayalı, bireyce oluşturulmuş zihinsel beklentiler kümesidir. Bu araştırmanın amacı, kamu hastaneleri sektöründe görev yapan sağlık çalışanların psikolojik sözleşme beklenti, kurum tarafından karşılanma ve ihlal düzeylerini belirlemek ve bazı sosyo-demografik değişkenlere göre incelenmektir. Çalışmanın ana kütlesini, Gaziantep ili merkezinde faaliyet gösteren Kamu Hastaneleri Birliği (KHB) hastaneleri, Kamu Üniversite Tıp Fakültesi hastanelerinde görev yapan sağlık çalışanları (hekim, hemşire/sağlık memuru, ebe, sağlık tekniker/teknisyen) oluşturmuştur. Bu ana kütle içerisinden 776 kişiye (ana kütle sayısının %20,54’ünü) anket uygulanmıştır. Çalışmanın verileri, Ocak-Nisan 2015 tarihleri arasında toplanmıştır. Veriler, SPSS 15.0 programında, frekans ve yüzde analizleri, faktör analizi, iki ortalama arasındaki farkın önemlilik testi (T testi), varyans analizi (ANOVA) yöntemleri kullanılarak değerlendirilmiş ve istatistiksel yanılma düzeyi 0,05 olarak alınmıştır. Araştırma sonucuna göre, sağlık çalışanların psikolojik sözleşme beklentileri ortalamasının (max:6, min:1) 5.19±0.94; bu beklentileri kurum karşılama düzeyi ortalamasının 2.55±1.09; psikolojik sözleşme ihlal ortalamasının 2.77±1.48 olduğu saptanmıştır. Ayrıca hekimlerin psikolojik sözleşme beklentilerinin ve psikolojik sözleşme ihlal düzeyinin hemşire, ebe ve sağlık teknikerlere göre daha düşük olduğu; hekimlerin psikolojik sözleşme kurum karşılanma düzeyinin, hemşire ve sağlık teknikerlerine göre daha yüksek olduğu saptanmıştır (p>0.001).
Keywords
Abstract
Psychological contract is a set of mental expectations which is unwritten, may change over time, based on reciprocity basis, established by individual, emerged to describe the employment relationship between the employer and the employee, explaining individual and the organization's expectations and realize situation in the business relationship. The aim of this research is to determine the level of psychological contract expectations, the satisfaction and violation of the health care workers working in the public hospitals sector, and to examine them according to some socio-demographic variables. The study of the population has been created healthcare services professionals (physicians, nurses / health officers, midwives, health engineers / technicians; N=5.112) at Association of public hospitals and university medical faculty hospitals which operating in center of Gaziantep City. 776 people of in this universe (20,54%) were questionnaire. The study's datas were collected at between January-April 2015. The datas assessed using methods frequency and percentage analysis, factor analysis, difference between the two means test, analysis of variance in SPSS 15.0 software and it is taken as the level of statistical error of 0.05. According to the results of the research, the average of the psychological contract expectations of health workers (max: 6, min: 1) 5.19 ± 0.94; Institutional coverage level of these expectations were 2.55 ± 1.09; The average violation of psychological contract was 2.77 ± 1.48 determined. In addition, physicians' expectations of psychological contracts and psychological contract violations are lower than nurses, midwives and health technicians; It was found that physicians' satisfaction level of psychological contract institution was higher than nurses and health technicians (p>0.001).