Author:
Abstract
Şeker fabrikaları Türkiye’nin ilk sanayi işletmeleridir. İlk şeker fabrikaları Uşak ve Alpullu fabrikası ile Cumhuriyetin ilk yıllarında Türk şekeri üretilmeye başlanmıştır. Şeker dünyada devlet müdahalesinin en fazla uygulandığı ürünlerden biridir. Bu kapsamda uygulanan üretim kotaları, tarife kotaları, yüksek korumalar ve tercihli ticaret anlaşmaları nedeniyle dünya serbest ticareti sınırlandırılmaktadır. Bu çalışmanın amacı, kamu şeker fabrikalarının özelleştirilmesi, dünya ve Türkiye’de şeker üretimi, ticareti ve şeker piyasasındaki gelişmeleri değerlendirmektir. Şeker, dünyada en fazla şeker kamışından üretilmektedir. Bunun nedenlerinden biri de, kamış şekerinin dünyada şeker borsa fiyatlarında düşük maliyetli olmasıdır. Türkiye’de kamış üretimi yapılmadığından, şeker üretimi şeker pancarından elde edilmektedir. Dünya toplam şeker üretiminin yaklaşık %75’ini Brezilya, Hindistan, AB, Çin, Tayland, ABD, Meksika, Rusya, Pakistan ve Avusturalya gibi ülkeler gerçekleştirmektedir. Türkiye’nin şeker pancarı üretimi 20 milyon tonun üzerindedir. Bu çalışmada, Türkiye’de şeker üretimi ve piyasası, sektöre yönelik uygulanan politikalara yönelik çalışmalar ortaya konulmaktadır. Bu kapsamda şeker sektörünün tarihsel gelişimi, şeker piyasasındaki gelişmeler, dış ticareti ve sektörün dünyadaki mevcut durumu incelenmiştir.
Keywords
Abstract
Sugar factories are the first industrial enterprises of Turkey. The first sugar factories are Uşak and Alpullu factories. Turkish sugar started to be produced in the first years of the Republic. Sugar is one of the products where government intervention is applied the most in the world. World free trade is restricted due to the applied production quotas, tariff quotas, high protections and trade agreements. The aim of this study is the privatization of public sugar factories, which are not on the agenda. To present the developments in sugar production, trade and sugar market in the world and Turkey. Sugar is produced mostly from sugar cane in the world. Low cost cane sugar dominates the world sugar stock market prices. However, cane is not produced in Turkey, it is obtained from sugar beet. Turkey's sugar beet production is over 20 million tons. In this study, sugar production and market in Turkey, privatization of sugar factories were investigated. Sugar market regarding the implemented policies have also been presented. In the study, the historical development of the sugar sector and the current situation of the sector in the world were examined. In addition, it has been evaluated with the developments in the sugar market and its foreign trade.