Farklı Etnik Kimliklere Sahip Tüketicilerin Etnosentrizm Düzeylerinin ve Ürün Tercihlerindeki Tutumlarının İncelenmesi: Malatya İli Örneği
Author :
Abstract
Bu çalışmada tüketicilerin etnosentrizm düzeyleri ve sahip olunan etnosentrizm düzeyinin ürün tercihlerindeki tutumlara olan etkisi incelenmiştir. Farklı etnik kökendeki tüketicilerin farklı etnosentrik eğilimlere sahip olduğu araştırma sonucunda ortaya çıkmıştır. Ayrıca demografik değişkenlere göre etnosentrik düzeyi de değişmektedir. Türk, Kürt ve Alevi tüketicilerin ürün gruplarına ilişkin yerli/yabancı ürün tercihleri farklılaşmaktadır. Türkler en yüksek etnosentrizm düzeyine (ort.59) sahip olarak ilk sırada gelirken, Aleviler ikinci sırada (ort.46) ve Kürtler (ort.41) üçüncü sırada etnosentrik düzeyi yüksek etnik grup olarak karşımıza çıkmaktadır. Çalışma sonucunda bulunan bir başka sonuçta cevaplayıcıların otomobil, bilgisayar, cep telefonu gibi ürünlerde belirgin şekilde yabancı ürün/marka tercihinde bulundukları, gıda ve mobilyada ise yerli ürün/marka tercih ettikleridir. Ayrıca cevaplayıcıların yabancı turistlere, doğrudan yabancı yatırımlara, ülke temsilciliklerine ve yabancı firma isimlerine karşı tutumlarını belirlemek amacıyla sorulan bütün sorulara “anlayışla karşılarım” cevabını vermiş olmaları çalışmanın dikkat çekici bir başka sonucudur. Bu cevaplayıcıların “orta düzeyde” etnosentrik eğilime sahip olmalarına bağlanabilir. Politik görüş ile etnosentrizm düzeyi arasında da bir ilişki olduğu çalışma sonucunda ortaya çıkmıştır. Sağ görüşlü kişiler ile politik görüşü olmayan kişilerin diğer politik görüştekilere göre daha yüksek düzeyde etnosentrik olduğu gözlemlenmiştir. En düşük etnosentrizm düzeyine merkez görüştekilerin sahip olduğu görülmüştür.
Keywords
Abstract
In this study levels of ethnocentrism of consumers and its effect of the attitudes on product prefences of were examined. Research shows that consumers in different ethnic backgroud have different ethnocentric tendency. Ethnocentric level also varies acording to Demographic variables. Turkish, Kurdish and Alevi people differ product prefences related to domestic/Foreign product group. Turks who have the highest level of ethnocentrism (mean 59) are coming first, then Alevis second (mean 46) and Kurds are third as having mean 41. Another surprising result is that respondents significantly prefer foreign products/brands such as computer, automobile and mobile phone in their choices while they prefer domestic products/brands such as food and furniture. In addition, all the questions asked to determine the respondents’ attitudes toward tourists, foriegn direct investment, country office, foreign company names replied as a positive. It can be connected to the result of respondents having middle-level ethnocentric tendencies. Findings of this study appeared to be a correlation between the level of ethnocentrism and political views. It has been observed that right-wing and no political affiliation persons have higher etnocentric level than those other people. People with centered-sight have the lowest level of ethnocentrism.
Keywords
- Akın, M.; Çiçek, R.; Gürbüz, E. & İnal, M. E. (2009), “Tüketici Etnosentrizmi ve Davranış Niyetleri
- Akın, M.; Çiçek, R.; Gürbüz, E. & İnal, M. E. (2009), “Tüketici Etnosentrizmi ve Davranış NiyetleriArasındaki Farklılığın Belirlenmesinde CETSCALE Ölçeği”, Ege Akademik Bakış Dergisi, 9(2): 489-512.
- Arı, E. S. (2007), Satın Alma Kararlarında Tüketici Etnosentrizmi ve Menşe Ülke Etkisinin Rolü,Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Adana.
- Aysuna, C. & Altuna, O. K. (2008), “Türkiye ve KKTC Tüketicilerinin Demografik ÖzelliklerAçısından Etnosentrizm Düzeylerinin İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma”, Öneri Dergisi, 8(29): 147-157.
- Bilkey, W. J. & Nes, E. (1982), "Country-of-Origin Effects on Product Evaluations", Journal of International Business Studies, 13(1): 89-99.
- Bruning, E. R. (1997). “COO, National Loyalty and Product Choice”, International Marketing Rewiew, 14(1): 59-74.
- Chasin, J. B. & JAFFE, E. D. (1979), Industrial Buyer Attitudes Toward Goods Made In Eastern Europe, Columbia Journal of World Business, ss.74-81
- Deb, M. & Chaudhuri, H. R. (2012), “Assesing the ethnocentric tendencies of different age- cohorts in an emerging market”, Journal of Indian Business Research, 4(4): 244-268.
- Evanschitzky, H.; Wangenheim, F. V.; Woisetschlager, D. & Blut, M. (2008), “Consumer ethnocentrism in the German market”, International Marketing Review, 25(1): 7-32
- Güney, S. (2009), Sosyal Psikoloji, Birinci Baskı, Nobel Basım Yayın: Ankara.
- Hawkins D. L.; Best, R. J. & Coney, K. A. (1992), Consumer Behavior (Implication for marketing strategy); Fifth Edition, Von Hoffmann Pres, USA
- Homer, P. M. & Kahle, L. R. (1988), “A Structural Equation Test of the Value-Attitude-Behavior Hierarchy”, Journal of Personality and Social Psychology, 54(4): 638-646
- Kapıkıran, Ş. (2010), Tüketici Etnosentrizmi, Marka İmajı ve Ülke Menşei Etkisinin TüketicilerinYerli ve Yabancı Ürünlere Yönelik Tutumlarına Etkilerinin Değerlendirilmesi: Mersin KentindeYapılan Bir Araştırma, Mersin Üniversitesi SBE, İşletme Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Mersin.
- Macit, G. (2010), İletişim Tarzları Üzerinde Kültürel Değerlerin Etkisi: Mehmet Akif ErsoyÜniversitesi Öğrencileri Üzerinde Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
- Reierson, C. (1966), "Are Foreign Products Seen as National Stereotypes?", Journal of Retailing, (3): 33-40.
- Sağır, M. Ö. & Akıllı, S. (2004), “Etnisite Kuramları ve Eleştirileri”, C.Ü Sosyal Bilimler Dergisi,Sariıçam, T. (2009), Türkiye’de Yabancı Markalara İlişkin Algıların Tüketici EtnosentrizmiKavramı ile İlişkisi Üzerine Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Schiffman, L.; Kanuk, G. & Leslie, L. (1987), Consumer Behavior, Third Edition, Prentice-Hall Inc., New Jersey
- Velioğlu, M. N. (2005), “Türkiye’de Etnik Pazarlama Gerçeği”, İşletme-İktisat-Finans Dergisi,Vida, I. & Reardon, J. (2008), “Domestic consumption: rational, affective or normative choices?”, Journal of Consumer Marketing, 25(1): 34-44.
- Wang, C. L. & Chen, Z. X. (2004), “Consumer ethnocentrism and willingness to buy domesticproducts in a developing country setting: testing moderating effects”, Journal of Consumer Marketing, 21(6): 391-400.
- Yazıcıoğlu, Y. & Erdoğan, S. (2004). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Detay Yayıncılık: Ankara
- Zolfagharian, M. A. & Sun, Q. (2010), “Country of origin, ethnocentrism and bio-culturalconsumers: the case of Mexican Americans”, Journal of Consumer Marketing, 27(4): 345-357.
