Author :
Abstract
Faizsiz finans sisteminde temel prensip olarak, kullanılan ürünler ve yatırım araçları faizsizlik prensibine dayanmaktadır. Küresel olarak hızlı bir gelişim gösteren faizsiz finans sistemi, dünya’ da 1960’ lar da modern anlamda ortaya çıkmış, ülkemizde de yaklaşık 35 yıllık bir geçmişe sahiptir. Bu süre de faizsiz finans sistemi, ülkemizde büyük aşama kaydetse de, nispeten geleneksel bankalara göre daha sonra ortaya çıkması, son yıllara kadar bu kurumlara bakış açısı ve yasal eksiklikler nedeniyle uygulama da, denetim alanında ve mevzuat hususunda eksiklikler mevcuttur. Bu çalışma da öncelikle İslami finans sisteminin dünyada ki tarihsel gelişimi ele alınacak. Global anlamda İslami finans sisteminin mevcut durumu ortaya konacak, daha sonra faizsiz finans sisteminin Türkiye’ deki tarihsel gelişimi, yıllar itibariyle katılım bankalarının bankacılık sektöründe payları analiz edilecek ve mevcut durumu değerlendirilecektir. Üçüncü bölümde İslami finans sisteminin eksikliklerini tespit eden, ulusal ve uluslararası çalışmaların literatür taraması yapılacak, son bölümde ise yaşanan mevcut sorunlar ve çözüm önerileri hakkında bilgi verilecektir.
Keywords
Abstract
As a basic principle in the interest-free finance system, used products and investment instruments are based on the principle of interest- free. Interest-free finance system, which shows a rapid development globally, emerged in the modern sense in the world in the 1960s and has a history of about 35 years in our country. In this period, interest-free finance system has made great progress in our country. however, due to the fact that they emerged later than relatively traditional banks, their perspective and legal deficiencies to these institutions until recent years. There are shortcomings in the field of auditing, application and legislation. In this study, Firstly the historical development of Islamic finance system in the world will be discussed. The current status of the Islamic financial system globally will be revealed. Then Islamic finance system in Turkey will be examined historical development. Share of participation banks in banking sector will be analyzed as of years and their current situation will be evaluated. Identifying the shortcomings of the Islamic financial system in the third chapter, literature review of national and international studies will be done. In the last section, about the current problems and solution suggestions will be given.
Keywords
- Ağkan, F. (2018). “AAOIFI Standartları ve Türkiye Katılım Bankalarında Uygulanabilirliği”, Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (2):235–245.
- Ahmad, S. M., (1981). Singer- Isıdore; “The Jewiah Encyclopedia”, Copyright 1905 VXII, Funk and Wagnails Company, London, England.
- Ahmed, S. (2006). “Islamic Banking: Finance and Insurance: A Global Overview”, AS Noordeen, Kuala Lumpur, Malaysia.
- Akdemir, S. (2017). “Faizsiz Finans Kanun Taslağına Yönelik Eleştiri ve Öneriler: İslam İktisadı İlkelerine Göre Bir Değerlendirme”, İslam Ekonomisi ve Finans Dergisi, 3 (2):161-186.
- Akın, C. (1986). “Faizsiz Bankacılık ve Kalkınma”, Kayıhan Yayınları, İstanbul.
- Aktepe, İ.E. (2012). “Faizsiz Bankacılık İlkeleri ve Katılım Bankacılığı”, Tkbb Yayınları, Eğitim No: 2012 / 2013 – 02, 17-18 Kasım 2012, Kahramanmaraş.
- Akyüz, O. (2009). “Katılım Bankacılığı Atılımın Eşiğinde”, Bereket Dergisi, Albaraka Türk Yayınları, 8 (22):11-15.
- Archer, S., Ahmed, R. and Karım, A. (2001). “İslamic Finance-The New Regulatory Challenge”, Wiley Publishing, New York City, USA.
- Ayub, M. (2007). “Understanding İslamic Finance”, British Library Catologuing in Public Data, John Wiley ve Son Ltd., England.
- Battal, A., 2009. “Katılım Bankalarında Kırmızı Çizgiler Kalkıyor mu? Kalkmalı mı?”, Aktive Bankacılık ve Finans Dergisi,12 (62):6-17.
- Bayındır, S. (2005). “İslam Hukuku Penceresinden Faizsiz Bankacılık”, Rağbet Yayınları, İstanbul.
- Bayındır, S. (2012). “Katılım Bankacılığına Giriş”, Tkbb Yayınları, Eğitim No: 2011 / 2012 – 55, 26 Mayıs 2012, Konya.
- Bddk, (2018). “Danışma Kurulu Kararı”, Erişim Tarihi:04.01.2019, https://tkbbdanismakurulu.org.tr/wp- content/uploads/2018/09/BDDK-Kurul-Karari.pdf
- Bozkurt, S. (2016). “İslami Finansın Temelleri, Araçları ve Uygulamaları”, https://tr.linkedin.com/pulse/islami-finans%C4%B1n-temelleri-ara%C3%A7lar%C4%B1-veuygulamalar%C4%B1-said-bozkurt Erişim Tarihi: 10.12.2018.
- Bulut, H. Er, B. (2009). “Katılım Bankacılığında İki Yeni Finansal Teknik Önerisi: Mudaraba-Risk Sermayesi Yatırım Ortaklıkları ve Mudaraba-Risk Sermayesi Yatırım Fonları”, Finansal Yenilik ve Açılımları ile Katılım Bankacılığı”, Türkiye Katılım Bankaları Birliği Yayın No: 1, Erkam Matbaası, İstanbul.
- Çelik, İ. (2016), “Katılım Bankaları ve Denetleme Sorunsalı”, Süleyman Demirel Üniversitesi Anka- E Dergisi, 1 (1):29-43.
- Chapra U., Ahmed, H. (2002). “Corporate Governance in Islamic Financial Institutions”, Islamıc Development Bank, Islamıc Research And Traınıng Instıtute, Occasional Paper – No.6, King Fahad National Cataloging-in-Publication Data Jeddah, Saudi Arabia.
- Çürük, S. (2013). “İslami Finansın Türkiye'deki Gelişimi, Mevcut Sorunlar Ve Çözüm Önerileri”, Doktora tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
- Dereci, M. (2018). “Dünyada ve Türkiye’ de Faizsiz Finans” Katılım Finans Dergisi, TKBB Yayınları, 2 (9):32-36.
- Dinç, Y. (2016). “Katılım Bankalarının Danışma Kurullarının Kurumsal Yönetim Unsuru Olarak Değerlendirmesi” İslam Ekonomisi Ve Finansı Dergisi, 2 (2):83-103
- Durmuş, A. (2012). “Faizsiz Bankacılık İlkeleri ve Katılım Bankacılığı”, Tkbb Yayınları, İstanbul.
- Eken M., Öztürk N. (2018). “Finans Teorisi Kapsamında Katılım Bankacılığı ve Yeniden
- Yapılanma Önerisi”, I. Uluslararası Sigortacılık, Bankacılık ve Finans Sempozyumu, Özet Kitapçığı, 08 Ekim 2018, İİBF 2018, 51-52, Ankara. https://www.researchgate.net/publication/327974477_Finans_Teorisi_Kapsaminda_Katilim_Bankaci ligi_ve_Yeniden_Yapilanma_Onerisi_Participation_Banking_in_The_Finance_Theory_and_Suggest ion_for_Restructuring Erişim Tarihi: 17.12.2018
- Erden, B. (2015). “Dünyada Ve Türk Finans Sektöründe Sukuk: Erzurum İli Banka Çalışanları Arasında Bir Anket Çalışması”, Yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
- Ergeç, E.H., Kaytancı, B.G. ve Toprak M. (2014). “Katılım Bankası Müşterilerinin Bankacılık Sistemi Kullanım Tercihleri: Mevduat Bankaları için İslami Bankacılık Penceresi”, Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 6 (2):53-90.
- Ersoy M., Çatıkkaş Ö., Soytürk S. (2017). “Katılım Bankalarında Blokeli Toplu Konut Finansmanları”, Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 12 (48):1-16.
- Ersoy M., Çatıkkaş Ö., Yatbaz A. (2018). “İslami Muhasebenin Geleneksel Muhasebe ile Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi”, Uluslararası İslam Ekonomisi ve Finansı Araştırmaları Dergisi, 4 (1):96110.
- Güney, A. (2012). “Banka İşlemleri”, Beta Yayınları, İstanbul.
- Güney, N. (2015). “İslami Finansta Şeri Yönetim Uygulamaları ve Konuyla İlgili Tartışmalara Genel Bakış”, Türkiye İslam İktisadı Dergisi, 2 (4):45-69.
- Iqbal, M., Ahmad, A., and Khan, T. (1998). “Challenges Facıng Islamıc Bankıng” Islamıc Development Bank, Islamıc Research And Traınıng Instıtute, Occasional Paper – No. 1, King Fahd National Library-in-Publication Data Jeddah, Saudi Arabia.
- Kandemir C., Kandemir Ş. (2017). “Bankacılık Hileleri: Sınıflandırılması, Saptanması ve Önlenmesi”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar Dergisi, 54 (629):19-50.
- Katılım Bankaları 2016 Almanak, Türkiye Katılım Bankalar Birliği, http://www.tkbb.org.tr/Documents/Yonetmelikler/Almanak_2016.pdf Erişim Tarihi: 12.12.2018.
- Kızılkaya, N. (2012). “Modern Dönemde Faizsiz Bankacılık ve Fıkhi İşleyişi”, İslam Hukuku Araştırmalar Dergisi, 20:135-150.
- Kurt, İ. (2018). “The Role Of Brsa (Bankıng Regulatıon And Supervısıon Agency) And Partıcıpatıon Bankıng In Developıng Islamıc Fınance In Turkey” Internatıonal Congress Of Islamıc Economy, Fınance And Ethıcs, Abstract book, April, 7 – 8 2018, İSEFE, 11-12, İstanbul. https://www.isefe.org/dosyalar/arsiv/2018_1/isefe_18_ozet_bildiri.pdf Erişim Tarihi: 18.12.2018.
- Orhan, Z., (2017), “Türkiye’ de İslam İktisadı ve Finansı Lisansüstü Programları Müfredatı”, İkam (İslam İktisadı Araştırma Merkezi), Araştırma Notları-1, Rapor No:1, http://www.ikam.org.tr/tr/sites/default/files/yayin/pdf/turkiyede-islam-iktisadi-finansi-lisansustuprogramlari-mufredati-pdf-ikam_0.pdf Erişim Tarihi: 15.12.2018.
- Orman, S. (2000). “İktisat, Tarih ve Toplum”, Küre Yayınları, İstanbul.
- Özdemir M., Aslan H. (2017). “Türkiye’de İslami Finansın Dönüşümünün Ekonomi Politiği”, Seta Yayınları, İstanbul.
- Özkan, H. (2012). “Katılım Bankacılığının Klasik Bankalarla Karşılaştırılması ve Muhasebe Uygulamaları”, Yüksek lisans tezi, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü̈, Niğde.
- Özyurt, K. (2015). "Banka Kredilerine Alternatif Olarak Murabaha Modelinin İncelenmesi Yüksek Lisans Tezi", Yüksek lisans tezi, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü̈, Kırıkkale.
- Pehlivanlı, D. (2011). “Dünya İslami Denetleme Kurulu Uygulamaları İle Türkiye Faizsiz Bankacılık Sektörü Uygulamaları Karşılaştırması ve Türkiye Değerlendirmesi”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 48 (552):59-67.
- Pehlivanlı, D. (2017). “Faizsiz Eko-Sistem”, Katılım Dünyası Almanak 2017, Erişim Tarihi: 04.01.2019, https://katilimdunyasi.com/almanak2017/
- Rahman A. (2010). “Shari’ah Audit For Islamic Financial Services: The Needs and Challenges”, The Journal of Muamalat and İslamic Finance Research, 7 (11):133-146.
- Sugözü, İ.H. (2017). “İslam Ekonomisi ve Adil Ekonomik Düzen”, Turkish Studies Academic Journals,
- Şahintürk, H. (2017). “Yeni kanun büyük şans: mevduat-katılım bankaları arasında yönetici transferi istemiyoruz”, Erişim Tarihi: 04.01.2019, https://katilimdunyasi.com/2017/10/10/yeni-kanunbuyuk-sans-mevduat-katilim-bankalari-arasinda-yonetici-transferi-istemiyoruz/
- Şekeroğlu S., Özer K. (2017). “Bankacılık Sektöründe Yükselen Değer: Katılım Bankacılığı”, Bankacılık ve Finansal Araştırmalar Dergisi, 4 (2):15-25.
- Tekçam, R. (2017). “Faizsiz Bankacılıkta Denetim: Türkiye İçin Model Önerisi”, Doktora tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Terzi, A. (2013). “Katılım Bankacılığı: Kitaba Uymak mı?, Kitabına Uydurmak mı?”, Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi 5 (9):55-76
- https://www.tbb.org.tr/tr/faaliyetler/fiktif-islemler/istatistik/439 Erişim Tarihi: 20.04.2018.
- Trokic, A. (2015). “Islamic Accounting; History, Development and Prospects”, EJIF – European Journal of Islamic Finance, 2 (3):1-5.
- Tunç, H. (2010). “Katılım Bankacılığı: Felsefesi, Teorisi ve Türkiye Uygulaması”, Nesil Yayınları, İstanbul.
- Türker, Hülya. (2010) “İslami Finans Sisteminde Finansal Aracılık: Dünyadaki Gelişmeler Ve Sermaye Piyasasının Geliştirilmesi Açısından Türkiye İçin Öneriler”, (Yeterlilik Etüdü), Sermaye Piyasası Kurulu Aracılık Faaliyetleri Dairesi, Ankara.
- TBB, (2015). “Türkiye Bankalar Birliği ve Türkiye Katılım Bankaları Birliği Fiktif İşlem Değerlendirme Komitesinin Oluşumu, Çalışma Esas ve Usulleri Hakkında Tebliğ”, Erişim Tarihi 04.01.2019, https://www.tbb.org.tr/Content/Upload/Dokuman/7325/ekTeblig_02112015V3.pdf
- TBB, (2018). “Fiktif İşlem İstatistikleri 2017”, Erişim Tarihi: 20.04.2018, https://www.tbb.org.tr/tr/faaliyetler/fiktif-islemler/istatistik/439
- Türkiye Katılım Bankacılığı Strateji Belgesi 2015 – 2025, Türkiye Katılım Bankalar Birliği, Erişim Tarihi: 12.12.2018, http://www.tkbb.org.tr/Documents/Yonetmelikler/TKBB-Strateji-Belgesi.pdf
- Uçar, M. (2001). “Türkiye’de – Dünyada Faizsiz Bankacılık ve Hesap Sistemleri”, Fey Vakfı Yayınları,
- Yanık, R. ve Sümer, S. (2017). “Kamu Katılım Bankacılığının Bankacılık Sektörüne Beklenen Etkileri”, Turkish Studies Academic Journals, 12 (31):427-448.
- Zerka, M. A. ve Neccar, M.A. (2011). “İslam Düşüncesinde Ekonomi, Banka ve Sigorta”, (Çev. Hayrettin Karaman, İz Yayıncılık, İstanbul.
