Author :
Abstract
Günümüzde Türkiye’de bulunan birçok cezaevi yapısı, uluslararası ilkelere uymadığı, fiziksel, donanımsal ve kapasite yetersizliği gibi çeşitli sebeplerle boşaltılmış, terkedilmiş ya da kapatılmıştır. İşlevini kaybetmiş veya kapatılmış olan cezaevlerinin kente ve topluma kazandırılması ile ilgili yapılmış olan çalışmalarda, toplum tarafından bilinirliği yüksek olan kapatılmış cezaevleri üzerinden örneklemler sunulmuş ve kapatılmış olan cezaevlerinin, birer kültür yapısı, müze, restoran ve otel olarak tekrar kullanılabilmesine dikkat çekilmiştir. Kapatılıp boşaltıldıktan sonra tekrar işlev verilmeyip kaybedilmeye, atıl hale dönüşmeye mahkum bırakılan cezaevlerinin sayısının oldukça fazla olduğu görülmektedir. Bu da yapılan çalışma ve girişimlerin yetersiz kaldığını göstermektedir. Hala kullanım ömürlerini tamamlamamış olan fakat kapatılmış ve atıl hale dönüşmesine sebep olunmuş veya henüz atıl hale dönüşmeden değerlendirilme şansı olan cezaevlerinin yeniden işlevlendirilmesinin önemini vurgulamak amaçlanmıştır. İnternet arama motorları ve literatürlerden yapılan taramalar sonucunda, kapatılmış cezaevlerinin yıllara göre sayısı, ismi, tipolojisi, türü ve bulunduğu yer bilgilerinin yer aldığı Adalet Bakanlığı’nın 2006-2017 yılları arası yıllık yayımlanan faaliyet raporlarına ulaşılmıştır. Bu bilgilerin derlenmesi ile toplam 203 tane ceza infaz kurumunun 2006-2017 yılları arasında kapatılmış olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu çalışmada, Türkiye’de kapatılmış olan cezaevlerinden bahsedilmiş, yeniden işlevlendirilmiş olan kapatılmış cezaevlerine yurtdışından ve Türkiye’den örnekler verilmiştir. Faaliyet raporlarında belirtilen 2006-2017 yılları arasında kapatılmış küçük ilçe ceza infaz kurumları üzerinden, bu cezaevlerinin atıl halinin yarattığı problemler, bu problemlerin çözümü için ise yeniden işlevlendirilmesinin öneminden ve hüzün turizminden bahsedilmiştir. Sonraki süreçte yapılacak olan bilimsel araştırmalara altlık hazırlamak hedeflenmiştir.
Keywords
Abstract
Today, many prison structure in Turkey, which adhere to international principles, physical, hardware and emptied several reasons such as lack of capacity, abandoned or closed. In the studies carried out about bringing the prisons, which have lost their function or being closed, to the city and society, samples have been presented on closed prisons which are known by the society and it has been pointed out that the prisons, which have been closed, can be reused as a cultural structure, museum, restaurant and hotel. It is seen that the number of prisons, which are doomed to be transformed into idle, is rather high after being shut down and emptied, without giving a function again. This shows that the studies and initiatives are insufficient. It is aimed to emphasize the importance of re-functioning of prisons, which have not yet completed their useful life, but which have been closed and have been turned into idle or have been evaluated before they have become dormant yet. As a result of internet search engines and literature scans, the annual reports of the Ministry of Justice, which includes the number, name, typology, type and location of closed prisons over the years, have been reached. By compiling this information, it was concluded that a total of 203 penal institutions were closed between 2006-2017. In this study, which was mentioned in closed prisons in Turkey, which re-functionalized samples from the closed prisons abroad and Turkey are given. It was mentioned in the activity reports that between the years 2006-2017 closed the small district penitentiary institutions, the problems created by the inactive state of these prisons, the importance of the re-functioning of these problems and sadness tourism are mentioned. It is aimed to prepare a base for the scientific research to be carried out in the following process.
Keywords
- Anadolu Ajansı - Eski cezaevi film stüdyosuna dönüştürülecek. (2019, 8 Ocak). Erişim adresi: https://www.youtube.com/watch?v=KDZ8QfuU_1Y
- Anadolu'nun Alkatraz'ı: Tarihi Sinop Cezaevi. (2018, 15 Kasım). Erişim adresi: https://www.ntv.com.tr/seyahat/anadolunun-alkatrazi-tarihi-sinopcezaevi,NGVymfl4N0uWtWsXKcPbcw
- Artvin'de Kapatılan Cezaevi Sosyal Alana Dönüştürüldü. (2018, 15 Kasım). Erişim adresi: https://www.haberler.com/artvin-de-kapatilan-cezaevi-sosyal-alana-8066604-haberi
- Bardakoğlu, A. (1997) Hapis. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 16, s. 54-64. Erişim adresi: https://islamansiklopedisi.org.tr/hapis
- Bijlmerbajes wordt een tijdelijk hotel. (2018, 15 Kasım). Erişim adresi: http://www.stedebouwarchitectuur.nl/nieuws/050717/bijlmerbajes-wordt-een-tijdelijk-hotel
- Bir Zamanlar Cezaevi Olan Müzeye Yoğun İlgi. (2018, 15 Kasım). Erişim adresi: http://www.milliyet.com.tr/bir-zamanlar-cezaevi-olan-muzeye-yogun-osmaniye-yerelhaber2010989/
- Buldan Cezaevi Artık El Sanatları Merkezi. (2018, 15 Kasım). Erişim adresi: http://www.egedesonsoz.com/haber/buldan-cezaevi-artik-el-sanatlari-merkezi/795032
- Ceza İnfaz Kurumları Genel Bilgi. (2018, 26 Ekim). Erişim adresi: http://www.cte.adalet.gov.tr/bilgidata/genelbilgi.asp
- Cezaeviydi "kent müzesi" oldu. (2018, 15 Kasım). Erişim adresi: http://www.hurriyet.com.tr/cezaeviydi-kent-muzesi-oldu-37254464
- Çelik, A. (2017). Hüzün Turizmi Üzerine Bir Derleme, Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, Cilt.1, Sayı.3, s.41-55. Erişim adresi: https://www.researchgate.net/publication/320329103_Huzun_Turizmi_Uzerine_Bir_Derleme_ Dark_Tourism_Rewiev
- Demirbaş, T. (2015). İnfaz Hukuku. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Denizli Kültür Envanteri, (2014). Erişim adresi: http://geka.gov.tr/2480/denizli-kultur-envanteri-
- Divriği K-1 Cezaevi, cemevi olarak kullanılacak. (2018, 15 Kasım). Erişim adresi: https://www.haberturk.com/divrigi-k-1-cezaevi-cemevi-olarak-kullanilacak-1940919#
- Divriği Cezaevi Cemevi Oluyor. (2018, 15 Kasım). Erişim adresi: http://m.bianet.org/bianet/yasam/196548-divrigi-cezaevi-cemevi-oluyor
- Emiroğlu, D. (2003). Ceza Evi Mimarisi Üzerine Bir Araştırma, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
- Erim, N. (1984). Osmanlı İmparatorluğunda Kalebendlik Cezası ve Suçların Sınıflandırılması Üzerine Bir Deneme. Osmanlı Araştırmaları Dergisi, 4, 79-88. Erişim adresi: http://kaynakca.hacettepe.edu.tr/eser/349570/osmanli-imparatorlugu-nda-kalebendlik-cezasive-suclarin-siniflandirilmasi-uzerine-bir-deneme
- Eski Cezaevi Film Stüdyosuna Dönüştürülecek. (2019, 8 Ocak). Erişim adresi: http://www.memleket.com.tr/eski-cezaevi-film-studyosuna-donusturulecek-199734h.htm
- Eski Cezaevinde "Müzeler Haftası" Kutlaması. (2019, 8 Ocak). Erişim Adresi: https://www.osmaniye.net/osmaniye-haber/eski-cezaevinde-muzeler-haftasi-kutlamasi
- Eski cezaevi Zeybek Müzesi olacak. (2019, 8 Ocak). Erişim adresi: https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/eski-cezaevi-zeybek-muzesi-olacak/1357127
- Eski Cezaevi Zeybek Müzesi Olacak. (2018, 15 Kasım). Erişim adresi: http://www.milliyet.com.tr/eski- cezaevi-zeybek-muzesi-olacak-denizli-yerelhaber-3223899/
- Eski İstanbul Fotoğrafları Arşivi. (2019, 8 Ocak). Erişim adresi: http://www.eskiistanbul.net/
- Giresun, B. ve Tönük, S. (2018). Binalarda İşlev Dönüşümünün Yaşam Döngüsündeki Yeri ve Etkisinin Örnekler Üzerinden İrdelenmesi. Beykent Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 11 (1), 39-62. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/download/article-file/495583
- Hollanda: Mahkum kalmayan cezaevleri mültecilere ev oluyor. (2018, 15 Kasım). Erişim adresi: https://tr.euronews.com/2018/03/06/hollanda-mahkum-kalmayan-cezaevleri-multecilere-evoluyor
- Hollanda'daki eski Bijlmerbajes Hapishanesi mültecilere yaşam alanı oldu. (2018, 15 Kasım). Erişim adresi: https://www.star.com.tr/yerel-haberler/hollandadaki-eski-bijlmerbajes-hapishanesimultecilere-yasam-alani-oldu-3562201/
- Istanbul at Sultanahmet Photos & Videos Hotel Overview. (2019, 8 Ocak). Erişim adresi: https://www.fourseasons.com/istanbul/photos-and-videos/
- İşkenceler, idamlıklar, tecrit odalar: Burası Ulucanlar. (2018, 15 Kasım). Erişim adresi: http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/diger/208464/iskenceler__idamliklar__tecrit_odalar__Bu rasi_Ulucanlar.html
- Lüks otellere dönüştürülmüş 16 hapishane. (2018, 15 Kasım). Erişim adresi: https://www.cnnturk.com/yasam/luks-otellere-donusturulmus-16-hapishane
- Mengüç, A. R. (1968). Ceza İnfaz Hukuku ve İnfaz Müesseseleri. İstanbul: Cezaevi Matbaası.
- Montana State Prison Riot. (2018, 15 Kasım). Erişim adresi: http://treasurestatelifestyles.com/montana-state-prison-riot/
- Mutlu şehrin "mutsuzluk" müzesi: Tarihi Sinop Cezaevi. (2018, 15 Kasım). Erişim adresi: https://www.trthaber.com/haber/yasam/mutlu-sehrin-mutsuzluk-muzesi-tarihi-sinopcezaevi-357045.html
- Nyt, Otele Dönüşen Sultanahmet Cezaevi'ni Haber Yaptı. (2018, 15 Kasım). Erişim adresi: https://www.haberler.com/nyt-otele-donusen-sultanahmet-cezaevi-ni-haber-haberi/
- Old Montana Prison. (2018, 15 Kasım). Erişim adresi: https://www.visitmt.com/listings/general/museum/old-montana-prison.html
- Old Prison. (2018, 15 Kasım). Erişim adresi: https://www.visitgozo.com/where-to-go-in- gozo/museums/old-prison
- Ordu Ulubey K Tipi Cezaevi silah fabrikasına dönüştürüldü!. (2018, 15 Kasım). Erişim adresi: https://emlakkulisi.com/ordu-ulubey-k-tipi-cezaevi-silah-fabrikasina-donusturuldu/496023
- Ordu'da kapanan cezaevi liseye dönüştürülecek. (2018, 15 Kasım). Erişim adresi: https://www.61saat.com/genel/orduda-kapanan-cezaevi-liseye-donusturulecek-h295007.html
- Osmaniye Kadirli'deki 60 yıllık cezaevi kent müzesi olacak! (2018, 15 Kasım). Erişim adresi: https://emlakkulisi.com/osmaniye-kadirlideki-60-yillik-cezaevi-kent-muzesi-olacak/256134
- Özkan, Ö. (2002). Mevcut Binaların Lüks Otellere Dönüştürülme Olanakları ve Tasarlama Yaklaşımları, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) İ.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Öztürk, N. (2010). Osmanlı’da Hapis Olayları (1300-1512). E. Gürsoy Naskali, H. Oytun Altun (Ed). Hapishane Kitabı (s. 101-130). İstanbul: Kitabevi Yayınları.
- Sağlam M. Y. (2003). Ceza İnfaz Kurumları Mimarisi ve Türk İnfaz Sisteminde Mimari Özellikler. Adalet Dergisi, 14, 6-27. Erişim adresi: acikarsiv.ankara.edu.tr/browse/1278/1875.pdf
- Sentenced to One Night. (2018, 15 Kasım). Erişim adresi: https://museepop.ca/en/old- prison/sentenced-to-one-night
- Sezen Doğancili, O. ve Civelek Oruç, M. (2016). Cezaevlerinin Müzeye Dönüşüm Süreci: Sinop Cezaevi Örneği, Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (12), 268-284. Erişim adresi: https://www.researchgate.net/publication/312031904_Cezaevlerinin_Muzeye_Donusum_Surec i_Sinop_Cezaevi_Ornegi
- T.C. Solhan Kaymakamlığı. (2018, 15 Kasım). Erişim adresi: http://www.solhan.gov.tr/solhan-eski- cezaevi-binasi-egitim-ve-istihdam-projeleri-uygulama-merkezine-dnstrld
- Tekin, S. ve Özkes, S. (2008). Cumhuriyet Öncesi Türkiye’de Hapishane Sorunu. Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, 7 (16), 187-201. Erişim adresi: http://ataturkilkeleri.deu.edu.tr/ai/uploaded_files/file/yeni%20dergi%201617/saadet%20tekin%202.pdf
- The Movement Hotel – Bijlmerbajes. (2018, 15 Kasım). Erişim adresi: https://www.booking.com/hotel/nl/the-movement-bijlmerbajes.tr.html
- Ulucanlar Cezaevi Müzesi. (2018, 15 Kasım). Erişim adresi: https://www.ulucanlarcezaevimuzesi.com/eng/
- Ulucanlar Cezaevi Müzesi – Ankara. (2019, 8 Ocak). Erişim adresi: http://turkiyedogarehberi.blogspot.com/2014/09/ulucanlar-cezaevi-muzesi-ankara.html
- Une nuit en prison: tourisme carcéral. (2018, 15 Kasım). Erişim adresi: https://www.lapresse.ca/societe/societe/201209/11/01-4572960-une-nuit-en-prisontourisme-carceral.php
- Üniversiteliler eski cezaevini film stüdyosuna dönüştürecek. (2018, 15 Kasım). Erişim adresi: http://www.hurriyet.com.tr/egitim/universiteliler-eski-cezaevini-film-studyosunadonusturecek-23413812
- 81 yıllık geçmişi ile Ulucanlar Cezaevi. (2019, 8 Ocak). Erişim adresi: https://sanatkaravani.com/81- yillik-gecmisi-ile-ulucanlar-cezaevi/
