Oynak Ekonomik Koşullar Altında Döviz Kuru Oynaklığının Modellenmesi: Türkiye İçin Dinamik Zaman Serisi Analizi
Author:
Abstract
Döviz kurunda meydana gelen değişimler hem yurtiçi hem de yurt dışı yatırım ve tüketim kararlarını etkileyerek hem reel hem de finansal sektör üzerinden ekonomiyi bir bütün olarak etkilemektedir. Döviz piyasasının ekonomi üzerindeki ağırlığı düşünüldüğünde döviz kurunda meydana gelen oynaklıklar ekonomiyi bütün olarak etkileyecek kapasitedir. Bu bağlamda döviz kurunun oynaklığının yapısının analiz edilmesi ortaya çıkabilecek risklerin önceden öngörülmesi ve önlem alınması açısından önemlidir. Diğer taraftan, döviz kurunda meydana gelen oynaklıkların kontrol altında tutulmaya çalışılması parasal otoritenin sorumluluk alanına girmektedir. Bununla ilintili olarak, para politikası yapıcıları para politikasını oluştururken politika adımlarının döviz kuru üzerinde meydana getirebileceği olası etkileri hesaba katmak zorundadır. Özellikle parasal otoritenin döviz kuru üzerindeki kontrol yeteneğinin iyiden iyiye zayıfladığı global ve yurt içi volatilitenin yüksek olduğu konjonktür ortamında bu konuda daha dikkatli davranılması gerekmektedir. Bu çalışmada döviz kuru oynaklığı simetrik ve asimerik koşullu değişen varyans modelleri GARCH ve TARCH kullanılarak analiz edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, döviz kurunda meydana gelen şokları dirençli ve kalıcı bir yapı sergilemektedir. Bununla birlikte negatif ve pozitif şokların oynaklık üzerinde asimetrik bir etki meydana getirdiği tespit edilmiştir. Gecelik faiz oranlarında meydana gelen değişimlerin ise döviz kuru oynaklığını arttırdığı bulgulanmıştır.
Keywords
Abstract
Changes in exchange rate affect the economy as a whole through both financial and real sector by affecting both domestic and overseas investment and consumption decisions. Considering the weight of the foreign exchange market over the economy, volatility in the exchange rate affects the economy as a whole. In this context, analyzing the structure of exchange rate volatility is important for predicting risks and taking precautions. On the other hand efforts to keep the exchange rate fluctuations under control enters the responsibility of the monetary authority. In relation to this, monetary policy makers have to take into account the possible effects of policy steps on exchange rate when creating the monetary policy. Monetary authorities have to be more careful in this regard, particularly during periods of the high global and domestic volatility that weaken the monetary authority's ability to control exchange rate. In this study, exchange rate volatility is analyzed using symmetric and asymmetric autoregressive conditional heteroscedasdicity models such as GARCH and TARCH. According to the results obtained, the shocks in the exchange rate show a resilient and permanent structure. At the same time negative and positive shocks have been found to have an asymmetrical effect on volatility. It has been found that the fluctuations in the overnight interest rates increase the exchange rate volatility