Bağımsız Denetçilerin Sorumluluklarının SPK, VUK, 3568 Sayılı Kanun, TTK ve KGK Düzenlemeleri Açısından İncelenmesi
Author :
Abstract
Bağımsız denetim, işletme yetkililerinin işletme ile ilgili iddialarının doğruluk düzeyini saptamak üzere gerçekleştirilen bir faaliyettir, İşletme bilgilerini kullanacak olan taraflara işletmece sunulmuş olan bilgilerin güvenilir ve karşılaştırılabilir olup olmadığı ve finansal işlemlerin ilgili kanun, yönetmelik, tebliğ vb. düzenlemelere uygun değerlendirilip değerlendirilmediği bağımsız denetim yoluyla gerçekleştirilebilmektedir. Bağımsız denetçi, tüm bu işlemlerle ilgili olarak taraflara makul güvence kapsamıyla sınırlı olmak üzere görüş bildirmektedir. Finansal bilgiler, denetçinin yaşadığı aksaklıklar ve sorumluluklarını azaltmaya çalışması gibi sebeplerle önemli yanlışlıklar içerebilmekte bu da finansal bilginin riskini artırmaktadır. Bu risk ise finansal bilgi kullanıcılarının kararların doğrudan ve önemli oranda etkilemekte, yanlış kararların alınmasına ve kaynakların israfına yol açabilmektedir. Yaşanan finansal skandallarda bu durum kendini apaçık olarak göstermiştir. Finansal bilgilerin hatalı ve/veya hileli olmasının verdiği zararı azaltmak, işletme hakkında doğru ve güvenilir bilgiyi elde etmek amacıyla denetçinin bağımsız denetim faaliyeti ile ilgili süreçte bir takım sorumlulukları çeşitli yasal düzenlemelerde ele alınmıştır. Bu çalışmada, bağımsız denetçinin sorumluluğu, Sermaye Piyasası Kurulunun Sermaye Piyasasında Bağımsız Denetim Standartları Hakkındaki Tebliği (Seri:X, No:22), Vergi Usul Kanunu, 3568 Sayılı Kanun, Türk Ticaret Kanunu ve Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu Bağımsız Denetim Yönetmeliği açısından ele alınmıştır. Bu düzenlemelerde denetçilerin sorumlulukları açısından öne çıkan durumlar incelenmiş, birbirleriyle örtüşen veya ayrışan noktalara değinilmiştir.
Keywords
Abstract
The independent audit is an activity performed in order to determine the accuracy level of company officials’ arguments. By means of the independent audit procedures, it can be determined if the information provided by the business to the parties by using the information of company, and if the transactions of the business are examined in accordance with the laws, regulations, legislations, and communiqué, and etc. The independent auditor expresses his/her opinion about these transactions to the parties at reasonable reliability context. The financial information may incorporate significant errors because of the reasons such as difficulties that the auditor may have faced with and the effort of auditor to reduce his/her responsibilities, and this increases the risk of financial information. This risk directly and significantly influences the decisions of users of financial information, and it may lead to wrong decisions and waste of resources. This can be clearly seen in the financial scandals seen before. The responsibilities of auditor during the independent auditing procedure are determined in various legal regulations in order to decrease the losses arising from the misleading and/or fraudulent financial information, and to obtain accurate and reliable information about the company. In the present study, the responsibilities of the auditor are discussed in terms of Communiqué on Independent Audit Standards in Capital Market Law (Series: X, No:22), Tax Procedure Law, Law No.3568, Turkish Code of Commerce, and Public Oversight Accounting and Auditing Standards Authority’s Independent Auditing Regulation. The points coming to the forefront in these regulations in terms of the responsibility of auditors were analyzed, and the overlapping and differentiating points were discussed.
Keywords
- Akdoğan, N. (1989). “Muhasebe Denetiminde Denetim Standartları”, İşletmelerde Denetim Fonksiyonu Sempozyumu, 17, 65-84, Ankara.
- Çelik, A. (2005).Bağımsız Denetim Kuruluşlarının Sorumluluğu, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
- Çürük, T. & Tüm, K. (2011). “Yeminli Mali Müşavirlerin Mesleki Sorumluluğuna İlişkin Sorunların Tespitine Yönelik Uygulamalı Bir Araştırma, Ç. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(3): 5976.
- Demir, M. (2004). “Yeminli Mali Müşavirlerin Ekonomik Sisteme Katkısı Mesleki Sorunları ve Çözüm Önerileri”, Doktora Tezi, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
- Kandemir, C. (2010). Muhasebe Hilelerinin Ortaya Çıkarılmasında ve Önlenmesinde Bağımsız Denetimin Rolü ve Bağımsız Denetçinin Sorumluluğu, Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- Kardeş Selimoğlu, S. (2014).Muhasebe Denetimi, Gazi Kitabevi, Ankara.
- Köse, Y. & Ertan, S. (2016). “Türkiye’de Bağımsız Denetçilik ve Bağımsız Denetçinin Sorumluluğu”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 16: 290-307.
- Özşahin, G. (2000). Bağımsız Denetçinin Hata ve Hilelere İlişkin Sorumluluğu, Sermaye Piyasası Kurulu Yeterlilik Etüdü, SPK, Ankara.
- Büyük Türkçe Sözlük, www.tdk.gov.tr, erişim tarihi, 20.02.2017.
- Yozgat, O. (1992). İşletme Yönetimi, M.Ü. Nihad Sayar Eğitim Vakfı Yayınları, İstanbul.
- Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulu, 20/06/1997 gün ve E.1995/438, K.1997/301 sayılı Kararı
- http://www.kgk.gov.tr (Erişim Tarihi; 28.07.2017)
- http://www.tdk.gov.tr (Erişim Tarihi; 15.07.2017
