Author :
Abstract
Örgütler faaliyette bulundukları çevreden sürekli etkilenmektedirler. Aşırı rekabetten dolayı örgütler, çevresel faktörlerdeki değişimlere göre stratejik faaliyetlerini yeniden gözden geçirmek durumundadırlar. Kaynak bağımlılığı kuramına göre örgütler hiçbir durumda kendi kendine tamamen yeterli değildir. Bu çalışmanın amacı, konaklama işletmelerinde çevresel belirsizlik durumlarının işletmelerin kaynak bağımlılığı stratejileri üzerine etkilerini ortaya koymaktır. Türkiye genelindeki üç, dört ve beş yıldızlı otel işletmelerinin üst düzey yöneticileriyle görüşülerek toplam 543 sağlıklı veri elde edilmiştir. Çevresel belirsizliğin, kaynak bağımlılığını yönetme eğilimini artırdığı; buradaki artışın en temel kaynaklarının ise çevresel belirsizlik faktörlerinden "hükümet ve politikalar" ile "teknoloji ve inovasyon" boyutu olduğu, çevresel belirsizliğin, algılanan kaynak bağımlılığını artırdığı; buradaki artışın en temel kaynaklarının ise çevresel belirsizlik faktörlerinden "hükümet ve politikalar" ile "teknoloji ve inovasyon" boyutu olduğu, çevresel belirsizliğin, yapısal kaynak bağımlılığını artırdığı; buradaki artışın en temel kaynaklarının ise çevresel belirsizlik faktörlerinden "hükümet ve politikalar", "ürün pazarı ve talep" ile "teknoloji ve inovasyon" boyutu olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords
Abstract
Organizations are constantly influenced by the environment in which they operate. In such a case, due to excessive competition, organizations are obliged to rethink their strategic activities owing to changing environmental factors. According to the resource dependence theory, organizations are not completely self-sufficient in any case. The aim of this study is to determine the effects of environmental uncertainty on resource dependence strategies of enterprises. In this study; three, four and five star hotel general managers or senior executives were interwieved and was obtained a total of 543 healty data. It was found that environmental uncertainity increases the tendency to manage the resource dependency and the main reasons for the increase are the “goverment and politics” and “technology and innovation”, environmental uncertainity increases the perceived resource dependency and the main reasons for the increase are “goverment and politics” and “technology and innovation”, environmental uncertainity increases the structural resource dependency and the main reasons for the increase are “goverment and politics”, “product market and demand” and also “technology and innovation”.
Keywords
- Akkoç, İ., Çalışkan, A. ve Turunç, Ö., (2012). "Gelişim ve Rasyonel Alt Kültürlerinin Girişimci DavranışaEtkisi: Algılanan Çevresel Belirsizliğin Aracılık Rolü", Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt.12, Sayı.4, 65-83.
- Arıöz, Ö.,(2012). "Belirsizlik Altında Karar Alma Süreçlerinin Analizi: Türkiye Çimento Sektöründe BirUygulama Örneği", Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
- Ashill, N. J. ve Jobber, D., (1999). “The Impact of Environmental Uncertainty Perceptions, DecisionMaker Characteristics and Work Environment Characteristics on the Perceived Usefulness ofMarketing Information Systems (MkIS): A Conceptual Framework”, Journal of Marketing Management, 15, 519-540.
- Bergeron, F., Raymond, L. ve Rivard, S., (2001). “Fit in Strategic Information Technology Management Research: An Empirical Comparison of Perspectives”, Omega, 29, 125-142.
- Bourgeois, L. J., (1985). “Strategic Goals, Perceived Uncertainty and Economic Performance in Volatile Environments”, Academy of Management Journal, 28, 548-573.
- Buchko, A. A., “(1994). Conceptualization and Measurement of Environmental Uncertainty: AnAssessment of the Miles and Snow Perceived Environmental Uncertainty Scale”, Academy of Management Journal, 37 (2), 410-425.
- Büyüköztürk, Ş. (2002). “Faktör Analizi: Temel Kavramlar ve Ölçek Geliştirmede Kullanımı”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, Sayı.32, 470-483.
- Cohen, J. F. (2001). “Environmental Uncertainty and Managerial Attitude: Effects on Strategic Planning,Non Strategic Decision Making and Organizational Performance”, South Africa Journal of Business Management, 32 (3), 17-31.
- Çakır, Ö., (2007). "İşini Kaybetme Kaygısı: İş Güvencesizliği", Çalışma ve Toplum Dergisi, Sayı.12, 117- 140.
- Çankaya, S. Y. ve Sezen, B. (2015). “Ekolojik Yenilik ile Sürdürülebilirlik Performansı Arasındakiİlişkide Çevresel Belirsizliğin Moderatör Etkisi”, Uluslararası Yönetim, İktisat ve İşletme Dergisi, Cilt.11, Sayı.24, 111-126.
- Davis, G.F. ve Cobb J.A., (2010). “Resource Dependence Theory: Past and Future”, Research In The Sociology Of Organizations, 28, 21-42.
- Dess, G. G. ve Origer, N. K., (1987). “Environment, Structure and Consensus in Strategy Formulation: A Conceptual Integration”, Academy of Management Review, 12 (2), 313-330.
- Dias, J. ve Magriço, V. M., (2011). “The Impact of Resource Conditions and Environmental Uncertanity on Inter-Firm Alliance Strategies”, Applied Economics, 757-765.
- Duncan, R. B., (1972). "Characteristics of Organizational Environment and Perceived Environmental Uncertainty", Administrative Science Quarterly, Vol.17, No.3, 313-327.
- Fidanboy, C.Ö. ve Alan, H. (2013). “Kaynak Bağımlılığı ve Stratejik İş Birliği İlişkisi: KaynakÖzelliklerinin İş Birliği Oluşumuna Etkileri”, Savunma Bilimleri Dergisi, Cilt.12, Sayı.1, 123-145Fuentes, M. M., Albacete-Saez, C. A. ve Llorens-Montes, F. J., (2004). “The Impact of Environmental Characteristics on Tqm Principles and Organizational Performance”, Omega, 425-442.
- Güder, A., (1991). "Çevresel Belirsizlik", İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, Cilt.20, Sayı.1- 2, 119-130.
- Güven, A., (2009). “Belirsizlik Altında Yatırım Kararları: Türk İmalat Sanayi Örneği”, Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı, Ankara.
- Hillman, A. J., Withers, M. C. ve Collins, B. J., (2009). “Resource Dependence Theory: A Review”. Journal of Management, 35(6), 1404-1427.
- Hoque, Z., (2004). “A Contingency Model of the Association Between Strategy, EnvironmentalUncertainty and Performance Measurement: Impact on Organizational Performance”, International Business Review, 13, 485-502.
- Huber, G. P., O’Connel, M. J. ve Cummings, L. L., (1975). “Perceived Environmental Uncertainty: Effects of Information and Structure”, Academy of Management Journal, 18 (4), 725-740.
- Johnson, B. L., (1995). “Resource Dependence Theory: A Political Economy Model of Organizations. University of Utah”, Educational Resource. Salt Lake City, USA.
- Koçel, T., (2011). İşletme Yöneticiliği, 13.Baskı, Beta Basım Yayım, İstanbul.
- Kotter, P., (1979). “Managing External Dependence”, Academy of Management Review, Vol. 4, No.1, 87- 92.
- Köse, H. ve Özer, G. (2013). “Profesyonel Özelliklerin Desteklenmesinin Örgütün AdaptifPerformansına Etkisi: Örgütsel Bağlılığın Aracılık Rolünün Yapısal Eşitlik Modeli İle Testi”, Business and Economics Research Journal, Volume 4, Number 4, 87-102.
- Lau, C. M. ve Busenitz, L. W., (2001). “Growth Intentions of Entrepreneurs in A Transitional Economy: The People’s Republic of China”, Entrepreneurship Theory and Practice, 26(1), 5–20.
- Li, M. ve Simerly, R. L., (1998). “The Moderating Effect of Environmental Dynamism on the Ownership and Performance Relationship”, Strategic Management Journal, 19, 169-179.
- Matanda, M. J. ve Freeman, S., (2009). “Effect of Perceived Environmental Uncertainty on Exporter-Importer Inter-Organisational Relationships and Export Performance Improvement”, International Business Review, volume.18, 89-107.
- Meydan, C. H., (2012). Kaynak Bağımlılığı Kuramı, İçinde: Sözen, H. Cenk ve Basım, H. Nejat, Örgüt Kuramları, Beta Basım A.Ş., İstanbul.
- Milliken, F. J., (1987). “Three Types Of Perceived Uncertainty About The Environment: State, Effect, and Response Uncertainty”, Academy of Management Review, Vol 12, No 1, 133–143.
- Özer, G. ve Akça, Y., (2007). "Çevresel Özelliklerin Kurumsal Kaynak Planlaması (KKP) UygulamaBaşarısı ve Algılanan Organizasyonel Performans Üzerindeki Etkisi", Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt.3, Sayı.1, 1-26.
- Özkoç, A.G., (2009). “Kaynak Bağımlılığının Yönetilmesinde Örgütsel İdeolojinin Stratejik Rolü: Otelİşletmelerine Yönelik Bir Model Önerisi”, Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
- Pfeffer, J. ve Salancik, G. R., (1977). "Organizational Context and the Characteristics and Tenure of Hospital Administrators", Academy of Management Journal, Vol.20, No.1, 74-88.
- Pfeffer, J., Salancik, G. R., (1977). "Organizational Context and the Characteristics and Tenure ofPfeffer, J., (2005). “Developing Resource Dependence Theory: How A Theory Is Affected By ItsEnvironment. K.G. Smith ve M.A. Hitt (Ed.), Great Minds In Management, NY: Oxford University Pres., New York, 436-459.
- Sert, H., (2012). "Ekonomik Çevresel Faktörlerdeki Belirsizliğin Firma Yenilikçiliği ÜzerindekiEtkilerini İncelemeye Yönelik Bir Araştırma", Yüksek Lisans Tezi, Osmangazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
- Şener, İ, (2011). “Örgütsel Çevre Bağlamında Yönetim Kurulları ve Yönetim Kurulu ÜyelerininÖzelliklerinin Örgüt Performansına Etkisi”, Doktora Tezi, Başkent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Ankara.
- Şengül, M., (1998). “Çevre Yönetimi ve Verimlilik”, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Ural, A. ve Kılıç, İ., (2006). Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile Veri Analizi, Detay Yayıncılık, Ankara.Uysal, G. ve İpçioğlu, İ., (2008). “Kaynak Bağımlılığı Teorisi’nin Kritik Bir Unsuru Olarak KaynakBelirsizliği ve Müşteri-Tedarikçi Arasındaki İlişkisel Değişime Etkisi”, Yönetim ve Ekonomi, Cilt.15, Sayı.2, 49-60.
- Üsdiken, B., (2010). Çevresel Baskı ve Talepler Karşısında Örgütler: Kaynak Bağımlılığı Yaklaşımı, İçinde: Sargut, A.Selami ve Özen, Şükrü, Örgüt Kuramları, 2.Baskı, İmge Kitabevi, İstanbul.
- Tabachnick, B. G, & Fidell, L.S. (2001). Using Multivariate Statistics (Fourth Edition).Boston: Ally And Bacon.
- Yıldırım, K., ve Arıöz, Ö., (2013). "Türkiye’de Çimento Sektöründeki Belirsizliklerin Analizi", Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt.13, Sayı.3, 169-186.
