Hititlerde Tarımsal Üretimde Bazı Suçlara Karşı Yaptırımların İncelenmesi ve Türk Hukukuyla Karşılaştırılması
Author :
Abstract
M.Ö. 2000’li yıllarda, Anadolu’nun önemli kültürlerinden olan Hitit ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanmaktaydı. Bu çalışmada, Hitit uygarlığının tarımsal üretimde sürdürülebilirliği nasıl sağladığı, tarım hukuku ile ilgili bazı yaptırımlar, mevsimlik işçilerde ücret ve tarımsal üretimde karşılaşılan bazı problemlerin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaca ulaşmak için, transkribe edilmiş, başlıca Hitit yasalarından faydalanılmıştır. Hititler döneminde tarım ürünleri başta buğday ve arpa olmak üzere birçok sebze ve meyvelerden oluşmaktaydı. Tarımsal üretimde iklimsel, coğrafi, düşman saldırısı ve çekirge zararlıları gibi sorunlarla karşılaşılmıştır. Genel olarak zirai üretimin yapıldığı işletmeler devlet denetiminde faaliyet gösteren çiftliklerdir. Bu çiftliklerde yapılan üretim, aile bireyleri, ‘NAM.RA’lar (devletin çiftliklere ücretsiz olarak dağıttığı köle/sivil tutsak) ve mevsimlik işçilerle yürütülmekteydi. Hititler, tarımsal üretimde sürdürülebilirliği sağlamak için hukuki düzenlemeler yapmıştır. Bu düzenlemelerde, hayvan ve tarımsal araç gereçlerin alım satımı, arazilerin işletilmesi ve/veya kiraya verilmesi gibi konulara yer verilmiştir. Bunlara ilave olarak, ekim alanlarının ateşe verilmesi, ekinlerin çalınması, meyve ağaçlarına el konulması ve arazi sınır ihlalleri gibi suçlara karşı yaptırımlar da yasal güvence altına alınmıştı.
Keywords
Abstract
B.C. The Hittite economy, one of the important cultures of Anatolia in the 2nd millennium, was based on agriculture and animal husbandry. In this study, it is aimed to examine how the Hittite civilization provides sustainability in agricultural production, some sanctions on agricultural law, wages in seasonal workers and some problems encountered in agricultural production. To achieve this goal, the transcribed Hittite Laws were utilized. During the Hittites period, agricultural products consisted mainly of wheat and barley. Problems such as climatic, geographical, enemy attack and grasshopper pests were encountered in agricultural production. In general, agricultural production facilities were state-controlled farms. Family members, NAM.RAS (slaves/prisoners in which the state distributed the farms free of charge) and seasonal workers carried out production on these farms. The Hittites made legal arrangements to ensure sustainability in agricultural production. These arrangements include the purchase and sale of animal and agricultural equipment, the operation and/or leasing of land. In addition, sanctions against crimes such as burning of crops, stealing of crops, confiscation of fruit trees and land border violations were also legally guaranteed.
Keywords
- Akurgal, E. (1998). Anadolu Kültür Tarihi. TÜBİTAK Yayınları, Ankara.
- Akurgal, E. (1998). Anadolu Kültür Tarihi. TÜBİTAK Yayınları, Ankara.
- Alp, S. (2001). Hitit Çağında Anadolu Çiviyazılı ve Hiyeroglif Yazılı Kaynaklar. Tübitak Yayınları, Ankara. Alp, S. (2000). Hitit Çağında Anadolu. TÜBİTAK Yayınları, İstanbul.
- Atakum, Ç.; Tanyeri, E. Tuğba, E. & Ark. (2006). Hititler, O.D.T.Ü. Yayınları, Ankara.
- Bryce, T. (2002). Hitit Dünyasında Yaşam ve Toplum (Çev. Müfit Günay). Dost Kitabevi Yayınları,Eğilmez, M. (2005). Hitit Ekonomisi. Türk Eskiçağ Bilimleri Enstitüsü Yayınları, İstanbul.Ertem, H. (1965). Boğazköy Metinlerine Göre Hititler Devri Anadolusu’nun Faunası. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yayınları, Ankara.
- Ertem, H. (1987). Boğazköy Metinlerine Göre Hititler Devri Anadolusu’nun Florası. Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara.
- Gurney, O. R. (2001). Hititler (Çev. Pınar Arpaçay). Dost Kitabevi Yayınları, Ankara. İmparati, F. (1992). Hitit Yasaları. İtalyan Kültür Heyeti Yayınları, Ankara.
- Karauğuz, G. (2018). Hitit Yasaları. Çizgi Kitabevi Yayınları, Konya.
- Kınal, F. (1962). Eski Anadolu Tarihi. Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara.
- Macqueen, J.G. (2001). Hititler ve Hitit Çağında Anadolu (Çev. Esra Davutoğlu). Arkadaş Yayınları, Memiş, E. (1995). Eskiçağ Türkiye Tarihi. Öz Eğitim Yayınları, Konya.
- Özcan, K. & Karauğuz, G. (2008). “Hitit Çağı Toprak-İnsan İlişkileri”, VII. Uluslararası Hititoloji Kongresi Bildirileri, 25-31 Ağustos 2008, (Ed. Aygül Süel), Hitit Üniversitesi, 579-590, Çorum.
- Özey, R. (2004). İnsan Davranışları, Hukuk, Güvenlik, Suç ve Coğrafya, Polis Dergisi, S.39: 386-393. Reyhan, E. & Cengiz T. B. (2015). Eskiçağ Tarihi ve Uygarlığı. Grafiker Yayınları, Ankara.
- Sargın, S. & Temuçin K. (2011). Türkiye’de Suç Coğrafyası. Polis Akademisi Yayınları, Ankara.
- Schachner, A. (2008). “M.Ö. 16. Yüzyıl: Hitit Anadolusu’nda Bir Dönüm Noktası”, VII. UluslararasıHititoloji Kongresi Bildirileri, 25-31 Ağustos 2008, (Ed. Aygül Süel), Hitit Üniversitesi, 661-667, Çorum.
- Sevinç, F. (2008). Hititler’in Anadolu’da Kurdukları Ekonomik ve Sosyal Sistem’, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Dergisi, S.17: 11-32.
- Taş, İ. (2008). Hititlerde Ölçü Birimleri ve Bunların Hitit Metinlerinde Kullanımı Üzerine Bir Değerlendirme, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.1: 73-90.
- Ünal, A. (2007). Anadolu’nun En Eski Yemekleri Hititler ve Çağdaşı Toplumlarda Mutfak Kültürü. Homer Yayınları, İstanbul.
- Yakar, J. (2007). Anadolu’nun Etnoarkeolojisi Tunç ve Demir Çağlarında Kırsal Kesimin Sosyo-Ekonomik Yapısı (Çev. Selen Hırçın Riegel). Homer Yayınları, İstanbul.
- TUİK. (2018). Tarımsal İşletme İşgücü Ücret Yapısı, Erişim Tarihi: 14.08.2018, http://www.tuik.gov.tr/PdfGetir.do?id=27706
